1ο Παγκόσμιο Κύπελλο (Ουρουγουάη, 1930)
30 Jul 2013, 7:48 a.m. omonoiatiko
Η FIFA αποφάσισε η πρεμιέρα του νέου θεσμού να γίνει στην Ουρουγουάη, που ήταν η κάτοχος του ολυμπιακού χρυσού μεταλλίου και παράλληλα γιόρταζε τα 100 χρόνια από την ανεξαρτησίας της. Ήταν η πρώτη και μοναδική διοργάνωση Παγκοσμίου Κυπέλλου, που έγινε χωρίς προκριματικό γύρο.
Η FIFA κάλεσε όλες τις εθνικές ομάδες - μέλη της να συμμετάσχουν, αλλά το ταξίδι στην άλλη άκρη της γης ήταν σχεδόν απαγορευτικό, κυρίως για τις ευρωπαϊκές ομάδες. Οι οικονομικές συνθήκες της εποχής ήταν δύσκολες, εξαιτίας και του Χρηματιστηριακού Κραχ το 1929.
Το Μάιο του 1930, δύο μήνες πριν από την πρεμιέρα της διοργάνωσης, καμία ομάδα δεν είχε δηλώσει συμμετοχή. Θορυβημένος ο Πρόεδρος της FIFA, Ζιλ Ριμέ, παρενέβη κι έπεισε την κυβέρνηση της Ουρουγουάης να καλύψει τα έξοδα των ομάδων. Παρά τη θετική ανταπόκριση της διοργανώτριας χώρας, μόνο τέσσερεις ευρωπαϊκές ομάδες έκαναν το διαρκείας τριών εβδομάδων θαλάσσιο ταξίδι για το Μοντεβιδέο.
Τελικά, 13 ομάδες θα λάβουν μέρος στο 1o Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου και θα γράψουν ιστορία: Βέλγιο, Γαλλία, Ρουμανία και Γιουγκοσλαβία από την Ευρώπη, Ουρουγουάη, Αργεντινή, Χιλή, Μεξικό, Περού, Βραζιλία, Βολιβία, ΗΠΑ και Παραγουάη από την Αμερική. Οι ομάδες χωρίστηκαν σε 4 ομίλους και ο πρώτος κάθε ομίλου θα περνούσε στα ημιτελικά της διοργάνωσης. Όλοι οι αγώνες έγιναν στην πρωτεύουσα της Ουρουγουάης, Μοντεβιδέο, και στα γήπεδα Σεντενάριο, Ποσίτος και Πάρκε Σεντράλ.
Η διοργάνωση ξεκίνησε στις 3 μετά το μεσημέρι της 13ης Ιουλίου 1930 με δύο αγώνες. Η Γαλλία νίκησε 4-1 το Μεξικό, με τον γάλλο Λισιέν Λοράν να επιτυγχάνει το παρθενικό γκολ σε Παγκόσμιο Κύπελλο, ενώ οι ΗΠΑ επικράτησαν 3-0 του Βελγίου. Τα 5 γκολ που σημειώθηκαν στον αγώνα Γαλλίας - Μεξικού παρέμειναν τα περισσότερα για εναρκτήριο αγώνα Μουντιάλ έως το 2006, οπότε το σχετικό ρεκόρ καταρρίφθηκε στον αγώνα Γερμανίας - Κόστα Ρίκα 4-2.
Στα ημιτελικά συναντήθηκαν η Αργεντινή με τις ΗΠΑ και η Ουρουγουάη με τη Γιουγκοσλαβία. Ουρουγουάη και Αργεντινή προκρίθηκαν στον τελικό με το ίδιο σκορ, το χορταστικό 6-1 επί των αντιπάλων τους.
Ο τελικός έγινε στις 30 Ιουλίου στο επιβλητικό Σεντενάριο του Μοντεβιδέο, ενώπιον 93.000 θεατών. Η Ουρουγουάη σήκωσε το πρώτο Κύπελλο, νικώντας στον τελικό την Αργεντινή με 4-2, ανατρέποντας το εις βάρος της 2-1 του πρώτου ημιχρόνου. Τα γκολ σημείωσαν: 12' Δοράδο (Ο), 20' Πεουσέλε (Α), 37' Στάμπιλε (Α), 58' Σέα (Ο), 68' Ιριάρτε (Ο) και 89' Κάστρο (Ο).
Οι συνθέσεις των ομάδων:
ΟΥΡΟΥΓΟΥΑΗ: Μπαγιεστέρος, Νασάζι, Μασκερόνι, Αντράδε, Φερνάντες, Χεστίδο, Δοράδο, Σκαρόνε Κάστρο, Σέα, Ιριάρτε.
ΑΡΓΕΝΤΙΝΗ: Μποτάσο,Ντελατόρε,Πατερνόστερ, Χ. Εβαρίστο, Μόντι, Σονάρες, Πεουσέλε, Βαράγιο, Στάμπιλε, Φερέιρα, Μ. Εβαρίστο.
Πρώτος σκόρερ της διοργάνωσης αναδείχθηκε ο μεγάλος αργεντίνος επιθετικός Γκιγιέρμο Στάμπιλε με 8 γκολ. Ο παρτενέρ του στην επίθεση των αλμπισελέστε Φρανσίσκο Βαράγιο είναι ο μόνος επιζών του τελικού εκείνου. Μεγάλα αστέρια του 1ου Παγκοσμίου Κυπέλλου αναδείχθηκαν οι ουρουγουανοί Σκαρόνε, Σέα και Κάστρο, οι αργεντίνοι Στάμπιλε, Μόντι και Φερέιρα και ο γιουγκοσλάβος Σέκουλιτς.
Παρά την απουσία των μεγάλων ευρωπαϊκών ομάδων, η διοργάνωση πέτυχε εισπρακτικά. Οι εισπράξεις ανήλθαν στα 280.000 δολάρια, ποσό από το οποίο οι ουρουγουανοί έβγαλαν και κέρδος.